Załącznik do Uchwały Nr 77/XII/15

Rady Gminy Grajewo z dnia 30 grudnia 2015 r.

 

 

 

 

 

GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE   NA LATA   2016 – 2022                    GMINA GRAJEWO

 

WPROWADZENIE

 

 

            Podstawą opracowania Gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie jest ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (jedn. tekst ustawy  Dz. U. z 2015r. poz. 1390 z późn. zm.).

Głównym celem programu jest ograniczenie na terenie Gminy Grajewo rozmiaru i następstw zjawiska przemocy w rodzinie. Program wskazuje główne kierunki działania Gminy Grajewo w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie.

 

Realizacja programu w latach 2016 – 2022 będzie odbywała się w oparciu o 3 obszary problemowe:

1. Działania w zakresie profilaktyki przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

2. Działania na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie.

3. Podniesienie kompetencji służb realizujących zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

 

Opracowany dokument skorelowany jest z kluczowymi programami ogólnopolskimi i wojewódzkimi związanymi z problematyką przeciwdziałania przemocy w rodzinie tj. z:

1. Krajowym Programem Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie

2. Programem Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Województwie Podlaskim

3. Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Grajewo

 

Działania programu mają charakter wielokierunkowy, dotyczą w szczególności profilaktyki przeciwdziałania przemocy w rodzinie i pomocy osobom dotkniętym przemocą. Do opracowania i realizacji Programu zostali zaproszeni specjaliści i praktycy reprezentujący instytucje i organizacje pozarządowe zajmujące się na terenie gminy problematyką przemocy w rodzinie. Profesjonalna wiedza współpracującej kadry specjalistów jest gwarancją, iż zaplanowane do realizacji zadania zwiększają skuteczność podejmowania działań, co przełoży się na ograniczenie rozmiaru i następstw przemocy w naszej gminie. Podstawę programu stanowi podejście interdyscyplinarne, zgodnie z którym wszelkie działania na rzecz pomocy rodzinie powinny być zaplanowane i wdrażane przez specjalistów z rożnych dziedzin, będących przedstawicielami instytucji i organizacji.

 

 

1. PRZEMOC W RODZINIE – PODSTAWY TEORETYCZNE

 

Pojęcie przemocy w rodzinie

            Przemoc w rodzinie to jednorazowe lub powtarzające się umyślne działanie na szkodę bliskiego lub zaniechanie działań koniecznych do ochrony zdrowia i życia osób najbliższych, działania te naruszają prawa i dobra osobiste członka rodziny (osoby najbliższej, a także innych osób zamieszkujących wspólnie lub wspólnie gospodarujących). Przemoc w rodzinie, w szczególności naraża osoby bliskie na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, narusza godność osobistą, nietykalność cielesną, wolność i swobodę, w tym również osobiste normy związane z życiem seksualnym. Przemocą w rodzinie określane jest „każde zachowanie skierowane wobec osoby bliskiej, którego celem jest utrzymanie nad nią kontroli i władzy. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie definiuje przemoc w rodzinie jako jednorazowe lub powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.

Przemoc w rodzinie jest:

• zjawiskiem wynikającym z działania człowieka (działanie lub zaniechanie działań jest dokonywane przez jednego członka rodziny przeciwko pozostałym),

• intencjonalna  (zmierza do osiągnięcia jakiegoś celu), poza tym:

• wykorzystuje przewagę sił, uniemożliwiając samoobronę i opiera się na władzy i kontroli,

• narusza prawa i dobra osobiste krzywdzonego członka rodziny,

• powoduje szkody na zdrowiu fizycznym, psychicznym oraz cierpienie i krzywdy moralne u osób, których dotyka.

 

Rodzaje przemocy w rodzinie i formy zachowań agresywnych

 

            Przemoc w rodzinie może przybierać rożne formy i dokonywać się przy użyciu różnych instrumentów. Obecnie najczęściej spotykane formy przemocy to:

1. przemoc fizyczna – są to wszelkie działania polegające na użyciu siły i prowadzące do naruszenia nietykalności cielesnej, nieprzypadkowych urazów, zranień, stłuczeń, złamań czy zasinień,

2. przemoc psychiczna – to umyślne działanie wykorzystujące nie silę fizyczną, lecz mechanizmy psychologiczne, powodujące zachowanie pozytywnego urazu własnej osoby ofiary, obniżenie u niej poczucia własnej wartości, pojawienie się stanów lękowych i nerwicowych, wzbudzanie w niej strachu,

3. przemoc ekonomiczna – to działanie prowadzące do całkowitego finansowego uzależnienia ofiary od sprawcy,

4. przemoc seksualna – polega na wymuszaniu niechcianych przez ofiarę zachowań w celu zaspokojenia potrzeb seksualnych sprawcy,

5. zaniedbanie – to ciągłe niezaspokajanie podstawowych potrzeb fizycznych i emocjonalnych.

 

 Skutki przemocy w rodzinie

 

            Przemoc w rodzinie jest doświadczeniem, traumatycznym, którego skutkiem są zarówno bezpośrednie szkody na zdrowiu psychicznym i fizycznym, jak i poważne, długotrwałe problemy ujawniające się w życiu dorosłym, jako konsekwencje przemocy doświadczanej w dzieciństwie.

 

Konsekwencje doświadczania przemocy przez osoby dorosłe

 

            U osób poddawanych długotrwałej przemocy występują poważne problemy fizyczne i emocjonalne. Do najczęstszych objawów będących skutkami przemocy należą: poważne obrażenia ciała, wzrost częstości chorób somatycznych związanych ze stresem (bóle głowy, żołądka, w krzyżu lub stawach oraz inne dolegliwości) przygnębienie, smutek, obojętność, popadanie w depresje, niepokój, niekontrolowane wybuchy płaczu, śmiechu czy agresji, zmienność nastrojów, decyzji, niepewność, stany lekowe, w tym lek przed bliskością, nieufność, poczucie  zagrożenia, niska samoocena, kłopoty z zasypianiem, koszmary nocne, kłopoty z koncentracją, zwiększenie spożywania środków psychoaktywnych, zaprzeczanie, obwinianie się, bezradność, adaptacja do przemocy. Ofiary często zachowują się niezrozumiale, niejednokrotnie zmieniają zdanie i wycofują zawiadomienie o przestępstwie, bronią sprawcy. Zachowanie te są w psychologii tłumaczone najczęściej występowaniem wyuczonej bezradności, zjawiska „prania mózgu” czy stresu pourazowego. Wycofanie się z aktywnych działań służących zmianie sytuacji i wyjściu z przemocy może wynikać z przekonania bezskuteczności działań, popartego wcześniejszymi doświadczeniami. Bierność i rezygnacja są również często wynikiem technik manipulacyjnych, jakim ofiara była poddawana ze strony sprawcy, technik mających utrwalić w niej niską samoocenę, wzbudzić poczucie winy.

 

 Konsekwencje doświadczania przemocy przez dzieci

 

            Na szczególnie poważne konsekwencje zachowań osób stosujących przemoc narażone są dzieci. Często są one bezpośrednimi ofiarami lub świadkami przemocy w rodzinie. Obok obrażeń cielesnych przemoc domowa powoduje, że dziecko żyje w poczuciu ciągłego strachu i schorzenia, pozbawione miłości, zaufania i bezpieczeństwa. Niezaspokojenie tych podstawowych potrzeb wpływa na dalszy rozwój dziecka i jest przyczyną wielu schorzeń psychosomatycznych. Dzieci będące ofiarami wykorzystywane seksualnie wykazują wysoki poziom depresji, poczucie osamotnienia, myli samobójcze, zaburzenia snu, nadpobudliwość, agresje, obniżenie samooceny i poczucie bezwartościowości. Maltretowanie psychiczne niekorzystnie wpływa na rozwój dzieci. Może prowadzić do nieprzystosowania interpersonalnego (brak poczucia bezpieczeństwa, niski poziom kompetencji społecznych, trudności w kontaktach z rówieśnikami), deficytów intelektualnych aktywno - behawioralnych (agresja, samoponiżanie, lęk, wstyd, i poczucie winy, wrogość i gniew, pesymizm i negatywizm). Skutki przemocy pojawiające się podczas trwania zachowań dotyczących przemocy są zaledwie początkiem destrukcyjnego wpływu przemocy domowej. Konsekwencje przemocy ujawniają się często również po czasie kiedy dziecko dorasta lub w jego dorosłym życiu. Odroczone skutki objawiają się w postaci rożnych form niedostosowania społecznego. Trudności w nauce, wagarowanie, ucieczki z domu, udział w nieformalnych młodzieżowych grupach przestępczych, wysoki poziom agresji, nadużywanie alkoholu, branie narkotyków to tylko niektóre ze sposobów ucieczki od problemu przemocy w rodzinie. Doświadczenie przemocy w dzieciństwie ma wpływ na cale dorosłe życie. Ofiary przemocy, zwłaszcza seksualnej, mają problemy z nawiązaniem i utrzymaniem satysfakcjonujących relacji z innymi osobami. Ponadto zachowania związane z przemocą są dziedziczone i powielane. Młodzi chłopcy wychowujący się w rodzinach, gdzie mężczyzna znęca się nad kobietą, uczą się agresji wobec kobiet, dziewczynki zaś postrzegają bicie, maltretowanie i wykorzystywanie jako elementy wpisane w role kobiety. Doświadczanie przemocy w dzieciństwie podwyższa ryzyko, że krzywdzone dzieci same staną się krzywdzącymi rodzicami.

 

 

 Społeczne konsekwencje przemocy w rodzinie

 

       Przemoc zagraża życiu, niesie ze sobą cierpienie fizyczne, rany, siniaki, ale przede wszystkim powoduje niewyobrażalnie wszelkie szkody psychiczne u ofiar, które najczęściej przez lata doświadczają znęcania się, wykorzystywania lub zaniedbywania. Przemoc domowa w rodzinie  to także poważny problem społeczny. Destrukcyjna siła niszczy cały system rodzinny, rozsadza go od środka, odbiera poczucie bezpieczeństwa i możliwość prawidłowego rozwoju najmłodszym członkom rodziny. Niesie ze sobą ryzyka dziedziczenia przez dzieci krzywdzone i powielania ich w dorosłym życiu. Niezwalczana przemoc przybiera na sile, utrwala się i eskaluje niosąc negatywne konsekwencje dla uwikłanych w nią rodzin i dla całego społeczeństwa. Niezbędne jest zatem podejmowanie planowanych działań mających na celu zapobieganie i zwalczanie przemocy w rodzinie, działań wpisanych w tworzenie i rozwijanie systemu przeciwdziałania przemocy, którego zasadniczymi elementami są specjalistyczne instytucje i profesjonaliści niosący pomoc osobom dotkniętym przemocą domową.

 

 

2. PODSTAWY PRAWNE

           Podstawa prawna działań związanych z przeciwdziałaniem przemocy jest:

• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr  78, poz. 483 ze zm.).  Rozdział drugi pt. „Wolność, Prawa i Obowiązki Człowieka i Obywatela” reguluje zasady zapewniające każdemu nietykalność osobistą i cielesną oraz stawia na ich straży władze publiczne przyznając obywatelowi prawo żądania od organów władzy publicznej szczególnej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją,

• Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2015r. poz. 1390), która w art. 6 ust. 2 zobowiązuje gminy do: opracowania i realizacji gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie w szczególności poprzez działania edukacyjne służące wzmocnieniu opiekuńczych i wychowawczych kompetencji rodziców w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie, zapewnienie osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc w ośrodkach wsparcia, tworzenie zespołów interdyscyplinarnych,

• Ustawa z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 poz. 163 ze zm. ) określa kompetencje jednostek i pracowników pomocy społecznej, których zadaniem jest udzielenie wszelkiej pomocy osobom i rodzinom dotkniętym problemem przemocy w rodzinie. Przemoc w rodzinie jest jednym z powodów przyznawania pomocy społecznej,

• Ustawa z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej   (Dz. U. z  2015r.  poz. 332 z późn.zm.) powstała w przekonaniu, że skuteczna pomoc dla rodziny przeżywającej trudności w opiekowaniu się i wychowywaniu dzieci  oraz skuteczna ochrona dzieci i pomoc dla nich może być osiągnięta przez współpracę osób, instytucji i organizacji pracujących z dziećmi i rodzicami.

      Gminny program przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie na lata 2016 – 2022 jest spójny z Krajowym Programem Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie; Programem Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Województwie Podlaskiem; Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Grajewo; Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie procedury Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy Niebieska Karta

 

 

3. DIAGNOZA PROBLEMU PRZEMOCY W RODZINIE W GMINIE GRAJEWO

 

1. INTERWENCJE

           

            Właściwe zdiagnozowanie zjawiska przemocy w rodzinie jest bardzo trudne. Przemoc domowa jest problemem złożonym, o którym nie łatwo się rozmawia, a który jeszcze trudniej jest zbadać. Istniejące statystyki pozwalają oszacować jedynie jego przybliżone rozmiary. Oficjalne statystyki nie obejmują niezgłaszanych przypadków przemocy, a problematyka przemocy jest traktowana jako sprawa wstydliwa, drażliwa, skrywana w czterech ścianach domu, stąd proces badawczy napotyka na liczne bariery metodologiczne. Należy stwierdzić wzrost interwencji domowych i prowadzenie w ich wyniku procedury „ Niebieska Karta”. Coraz więcej osób korzysta z konsultacji – pracy socjalnej, udzielanych przez pracowników oraz działającego na terenie Gminy Grajewo Punktu Konsultacyjnego, w którym przyjmuje psycholog. Na podstawie danych Zespołu Interdyscyplinarnego interweniowano w zakresie przemocy w rodzinie oraz założono Niebieskie Karty w ilości wskazanej w poniższej tabeli.

Liczba założonych Niebieskich Kart w latach 2012 - 2015  

Instytucja zakładająca NK	Liczba Niebieskich Kart przekazanych do Przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego
	2012	2013	2014	2015
Policja	35	40	38	44
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej	0	2	3	2
Oświata	0	0	0	0
Służba zdrowia	0	0	0	0
GKRPA	0	0	0	0
RAZEM	35	42	41	46

Źródło:Opracowanie na podstawie danych Zespołu Interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy
 w rodzinie Gminy Grajewo 

 

Poradnictwo w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

Rodzaj poradnictwa/ jaki specjalista	Miejsce realizacji poradnictwa	Częstość spotkań (np. raz w tygodniu)	Godziny ( od do), lub czas trwania jednego dyżuru	Liczba osób, którym udzielono poradnictwa w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie
				2014r.	2015r.
Psychologiczne	GOPS	1*w tygodniu	3 godziny	17	28
Socjalne	GOPS	W miarę potrzeb (codziennie)	Od poniedziałku do piątku w godz. od 7.00 do 15.00	41	42
W zakresie problemu alkoholowego	GOPS	W miarę potrzeb (codziennie)	Od poniedziałku do piątku od 7.00 do 15.00	7	8

Żródło: Opracowanie na podstawie danych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Grajewie

 

 

Liczba procedur (spraw) prowadzonych w okresie ostatnich 2 lat
2014r.	2015r.
55	63

 

Liczba procedur zakończonych (bez względu na datę wszczęcia)	zakończone w 2014r.	zakończone w 2015r.
	32	24

Opracowanie na podstawie danych Zespołu Interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie Gminy Grajewo

Dane te jednak nie oddają w pełni obrazu przemocy na terenie Gminy Grajewo. Zjawisko to staje się powszechne, nie zawsze jest ujawniane, co utrudnia rozpoznanie i przeciwdziałanie. W ostatnim czasie zauważalna jest tendencja wzrostowa osób szukających wsparcia i pomocy w sytuacjach przemocy domowej dlatego też, liczba Niebieskich Kart wzrasta. Prowadzone działania lokalne jak i ogólnopolskie powodują zmiany świadomości społecznej i z jednej strony zwiększa się gotowość domniemanych ofiar przemocy do ujawniania takich spraw, a z drugiej wiążą się z większym profesjonalizmem przedstawicieli służb zobowiązanych do podejmowania interwencji i udzielania pomocy.

2. SKALA PRZEMOCY NA PODSTAWIE WYNIKÓW BADAŃ ANKIETOWYCH

Rozpoznanie skali zjawiska, wyłącznie na podstawie danych statystycznych Ośrodka Pomocy Społecznej, Policji czy innych instytucji zaangażowanych w rozwiązywanie problemu przemocy domowej nie daje pełnego zobrazowania skali zjawiska. Często przemoc nie wychodzi poza próg domu. Osoby będące ofiarami przemocy nie szukają pomocy wśród innych też instytucji z różnych powodów. Trzeba również mieć na uwadze ,że ofiarami przemocy w rodzinie są dzieci, które z reguły nie potrafią same poprosić o pomoc, a które rozwijając się w atmosferze przemocy nabywają negatywne wzorce zachowań i niejednokrotnie zostają sprawcami przemocy w rodzinie już jako rodzice. Celem zdiagnozowania zakresu przemocy w rodzinie oraz poziomu wiedzy o tym problemie przeprowadzono badania ankietowe skierowanie do mieszkańców gminy Grajewo.

Kwestionariusze ankiet zostały rozdane w środowisku przez pracowników socjalnych oraz w Zespole Szkół w Wojewodzinie. Głównym celem badań ankietowych była potrzeba rozpoznania w jakiej skali występuje przemoc wobec dziecka w gminie oraz stan wiedzy społeczności lokalnej na temat zjawiska przemocy w rodzinie.

 

1.  Skala problemu przemocy wobec dziecka w Gminie Grajewo

 

       Problem przemocy wobec dziecka został zbadany za pomocą arkusza ankiety. Ankieta została przeprowadzona wśród uczniów Zespołu Szkół w Wojewodzinie.

       Ankieta zawierała 23 pytania otwarte oraz zamknięte, które dotyczyły problemu przemocy wobec dzieci oraz metryczkę. W badaniu wzięło udział 100 uczniów Zespołu Szkół w Wojewodzinie. 

 

1. Czym według Ciebie jest przemoc?

 

 

 

W oparciu o zgromadzone informacje można stwierdzić, iż 37% ankietowanych osób przemoc uważa jako znęcanie się nad ludźmi w sposób fizyczny i psychiczny, 24% badanych osób uważa przemoc za użycie siły, a 8% utożsamia to z biciem. Zdaniem respondentów przemoc to krzywdzenie drugiej osoby oraz zmuszanie jej do złych czynności, gdzie wskaźnik oscyluje na poziomie 4%. Przemoc jako coś złego jest traktowana prze 2% młodzieży, taka sama liczba osób opowiedziała się za tym, że przemoc to działanie szkodliwe wobec innej osoby. Pozostała liczba respondentów tj. 18% nie wyraziła opinii na ten temat.

 

2.  Jak uważasz, które z poniższych zachowań najlepiej obrazuje przemoc fizyczną?

(zaznacz maksymalnie 3 odpowiedzi)

 

 

 

Respondenci na pytanie dotyczące zachowań najlepiej obrazujących przemoc fizyczną opowiedziało się w największej ilości za biciem – 30% ankietowanych, kary cielesne – 20%,  kopanie – 18% spośród badanych udzieliło takiej odpowiedzi. Na kolejnym miejscu plasuje się przypalanie – 13%, szarpanie oraz zamykanie w pomieszczeniach otrzymały po 6%, natomiast plucie w mniejszym stopniu kojarzy się respondentom z przemocą, gdyż jedynie 3% zakreśliło taką odpowiedź. Najmniejszym zainteresowaniem cieszyło się gryzienie oraz popychanie, gdzie uzyskały po 2% głosów wszystkich respondentów. Szczypnie jako forma przemocy  nie uzyskała zainteresowania wśród respondentów.

 

 

3. Czy spotkałeś/aś/łeś się w swoim środowisku z przejawami przemocy wobec dziecka?

 

 

 

            Respondenci odpowiadając na pytanie dotyczące przejawów przemocy wobec dziecka w ich środowisku stwierdzili w 13%, iż zdecydowanie spotkali się z tym zjawiskiem.  Zaledwie 7% zakreśliło odpowiedź „tak”, natomiast 19% zakreśliło odpowiedź „zdecydowanie nie”.  Odpowiedź „nie” zakreśliło aż 28% ankietowanych, a 33% respondentów okazała się niezdecydowana.

 

4. Kto według Ciebie jest najczęstszym sprawca przemocy wobec dziecka w rodzinie?

 

           

Na podstawie wyżej przedstawionych danych można stwierdzić, iż najczęstszym sprawcą przemocy wobec dziecka jest ojciec, który osiągnął 26% wszystkich głosów. Na kolejnym miejscu znajduje się starsze rodzeństwo – 16%. „Konkubent” uzyskał 9% odpowiedzi ankietowanych, niewiele mniej bo 8% uzyskała odpowiedź – „oboje rodziców”. Po 5% głosów uzyskały odpowiedzi „babcia” oraz „dziadek”. Respondenci najrzadziej wskazywali jako osobę krzywdzącą dziecko „matkę” – 2%, oraz „innych członków rodziny”- 1%. Najwięcej ankietowanych, bo 28% jest bez zdania na ten temat.

 

5. Czy powinno się karać osoby, które stosują kary fizyczne?

 

 

            Respondenci odpowiadając na pytanie dotyczące sankcji wobec osób stosujących kary fizyczne stwierdzili w 41%, iż zdecydowanie powinno się karać takie osoby. 16% ankietowanych zakreśliło odpowiedź – „tak”. 24% respondentów nie potrafi określić swego stanowiska w tej sprawie, natomiast przeciwnym temu działaniu jest 15% wszystkich ankietowanych. Zaledwie 4%  ankietowanych jest stanowczemu braku sankcji wobec osób stosujących kary fizyczne.

 

6. Jak uważasz, z jakich powodów najczęściej dochodzi do przemocy wobec dziecka?

         ( zaznacz maksymalnie 3 odpowiedzi)

 

 

            Respondenci wyrażając swoją opinie na temat najczęstszych powodów przemocy wobec dziecka, stwierdziło, że to właśnie „alkoholizm rodziców” – 31% jest najczęstszą  przyczyną krzywdzenia dziecka. Kolejnym powodem jest „nieposłuszeństwo dziecka” – 18%, „chęć wyładowania emocji” – 14% oraz złe doświadczenia rodziców”. Pozostałe czynniki wpływające na stosowanie przemocy wobec dziecka ankietowani wskazywali w mniejszym stopniu.

 

7. W jakich rodzinach Twoim zdaniem najczęściej dochodzi do przemocy fizycznej wobec dziecka?  (można wskazać kilka odpowiedzi)

 

           

Ankietowani stwierdzili, iż  najczęściej do przemocy dochodzi w rodzinach patologicznych – 43% oraz w rodzinach dotkniętych przemocą – 35%. Zdaniem respondentów najrzadziej przemoc wobec dziecka występuje w rodzinach wielodzietnych – 3%. Rodziny :normalne” otrzymały jedynie 7% wszystkich odpowiedzi. Ankietowani skazali „rodziny ubogie” jak też „rodziny samotnych rodziców” na również niskim poziomie – 6%.

 

8. Czy według Ciebie „klapsy” są przemocą fizyczną?

           

Powyższe wyniki ukazują, że 7% ankietowanych jest zdecydowanie za tym, iż klapsy są przemocą fizyczną. Respondenci w skali 10% wskazało odpowiedź „ tak”, natomiast 29% ankietowanych  zaznaczyło odpowiedź „nie”. Zdecydowany sprzeciw zgłosiło 16% wszystkich badanych. Największą grupę stanowią osoby niezdecydowane – 35%.

 

9. Czy rodzice stosowali wobec Ciebie kary cielesne?

 

            Respondenci odpowiadając na pytanie dotyczące stosowania kar cielesnych w stosunku do nich stwierdzili w 58% ,że nigdy nie były stosowane wobec nich kary cielesne. Ankietowani w 14%  wskazali, iż bardzo rzadko ich karano natomiast 22% stwierdziło rzadkie występowanie takich incydentów. Jedynie 6% przyznało bardzo częste występowanie kar cielesnych względem respondenta. Odpowiedź „często” nie zostało uwzględniona przez respondentów podczas wyrażania swojej opinii.

           

Respondenci poza wskazaniem częstotliwości stosowania kar cielesnych przez ich rodziców mieli za zadanie podąć formę oraz powód stosowania danej kary. Spośród  ankietowanych 20% stwierdziła, iż najczęstszą formą kary zadawaną przez rodziców był „klaps”.  Najważniejsze powody do stosowania kar, które pojawiły się w odpowiedziach to przede wszystkim: nieposłuszeństwo, złe wyniki w nauce, kłamstwo oraz późny powrót do domu.

 

10. Czy są sytuacje, które usprawiedliwiają zastosowanie klapsa?

 

           

 Analizując powyższy wykres można stwierdzić, że 25% uczestników badania uważa, że są sytuacje, które usprawiedliwiają zastosowanie klapsa. Respondenci w 16% zakreślili odpowiedź „zdecydowanie tak”, tymczasem 14% uważa, iż nie ma uzasadnionych sytuacji do stosowania klapsa. Respondenci w 9% zakreśliło odpowiedź „ zdecydowanie nie”, natomiast największa liczba – 36% nie zajęła żadnego stanowiska w tej sprawie.

 

 

11. Czy będąc rodzicem będziesz stosował klapsy?

 

           

W oparciu o zgromadzony materiał ustalono: 14% ankietowanych stwierdziło, że zdecydowanie będą stosować klapsy, 13% udzieliło odpowiedzi „tak” natomiast 30% nie zajęła stanowiska w tej kwestii. Innego zdania jest 28% gdzie zdecydowanie sprzeciwiła się stosowaniu klapsów, a 15% udzieliła  odpowiedzi „nie”. Ankietowane osoby najczęściej uzasadniali swoją odpowiedź poprzez zachowania swoich dzieci, chęć przekazania pewnych wartości. Niestety większość ankietowanych nie wyraziła swojej opinii.

 

12. Czy według Ciebie kary fizyczne wobec dziecka są niezbędnym środkiem wychowawczym?

 

           

Powyższy wykres wskazuje, ponad 50% ankietowanych  uważa kary fizyczne wobec dziecka jako zbędny środek wychowawczy, natomiast 22% stwierdziło, że nie ma zdania na ten temat. Pozostała liczba badanych osób uważa kary fizyczne jako niezbędny środek wychowawczy.

 

13. Czy zastanawiałeś/aś się kiedyś co czuje dziecko bite? Uzasadnij swoją odpowiedź.

 

           

Wśród najczęściej wskazywanych przez respondentów uczuć należy wymienić: odrzucenie – 10%, natomiast ból, strach jak i brak miłości na poziomie każdy po 5%. Najwięcej jednak bo aż 75% nie ma zdania na ten temat.

 

14. Czy zgadzasz się z tym, że przemoc stosowana wobec dziecka ma wpływ na jego zachowanie
w dorosłym życiu?

 

           

 

 Powyższy wykres przedstawia nam opinie respondentów na temat przełożenia się stosowanej przemocy wobec dziecka względem jego zachowania w dorosłym życiu. Zgodnie z powyższym ponad 70% respondentów zgadza się z tym wnioskiem, natomiast 7% nie zgadza się z tym stwierdzeniem. Stanowczo sprzeciwiło się temu jedynie 6%, a 11% nie ma zdania na ten temat.

 

15. Czy według Ciebie świadek przemocy fizycznej powinien od razu zareagować, np. zgłosić odpowiednim władzom?

 

           

Ankietowani zgodnie z powyższym wykresem uważają w 34%,że świadek przemocy fizycznej jak najbardziej powinien zgłosić to odpowiednim władzom. 26% zakreśliło odpowiedź „tak”, natomiast głosów przeciwnych jest 7%. Zdecydowany sprzeciw zgłosiło tymczasem 9% ankietowanych.  Niezdecydowanych co do tej kwestii jest 24%.

 

16. Jak zareagowałbyś będąc świadkiem przemocy fizycznej wobec dziecka?

 

           

Analiza powyższego wykresu  ujawnia nam, że respondenci będąc świadkiem przemocy wobec dziecka w 40% „zadzwoniliby na policję”, 34% „nie wiedziałoby jak zareagować” natomiast 22% nie podjęłaby żadnych działań, ponieważ uważają, że to „nie moja sprawa”. Pozostała ilość osób ankietowanych (4%) zareagowałaby w inny sposób i były to miedzy innymi takie zachowania jak: zwrócenie uwagi osobie dorosłej, zawiadomienie obsługi np., sklepu o zaistniałej sytuacji, zależy od typu karania - jeżeli to byłby jedynie klaps to nie zrobiłbym nic.

                         

 

17. Czy wiesz jakie prawa przysługują dziecku?

 

           

Powyższa tabela przedstawia dane dotyczące znajomości przez respondenta praw jakie posiada dziecko. Jak wskazuje wykres 60% ankietowanych dysponuje wiedzą na ten temat. Niestety 11% badanych osób nie posiada informacji odnośnie praw dziecka, natomiast 5% zdecydowanie nie  orientuje się w tym temacie. Wśród ankietowanych 24% nie sprecyzowało swego stanowiska w tej sprawie.

 

18. Czy według Ciebie dobrze zrobiono wprowadzając prawny zakaz bicia dzieci?

 

           

Ankietowane osoby poproszone o wyrażenie opinii na temat słuszności wprowadzenia prawnego zakazu bicia dzieci stwierdziły w 32%, że zdecydowanie dobrze zrobiono wprowadzając prawny zakaz bicia dzieci. Spośród badanych 24% respondentów zakreśliło odpowiedź „ tak”, natomiast 13% uważa, że źle zrobiono wprowadzając taki zakaz. Zdecydowany sprzeciw zgłosiło zaledwie 9% ankietowanych. Niezdecydowanych w tej kwestii jest 22% respondentów.

 

19. Która z niżej wymienionych organizacji pomaga dzieciom krzywdzonym?

 

           

Powyższy wykres przedstawia najczęściej wybierane przez respondentów organizacje, które pomagają dzieciom krzywdzonym. Najczęściej wybieraną organizacją było Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia", gdzie uzyskało 28% głosów, kolejną organizacją był PCPR (Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie) z 24% poparciem wśród ankietowanych. MOPS/GOPS w badaniu uzyskał 20% wszystkich głosów, natomiast zaraz po nich uplasował się Komitet Ochrony Praw Dziecka z 17% poparciem. Ostatnie miejsce zajmuje Fundacja „ Dzieci Niczyje”, która uzyskała 11% wszystkich głosów.

 

20. Czy w swoim środowisku zetknąłeś/aś się z kampaniami dotyczącymi przemocy wobec dziecka?

 

 

           

 Analiza powyższego wykresu pozwala stwierdzić, że 27% respondentów zetknęła się z kampaniami dotyczącymi przemocy wobec dziecka, natomiast 24% nie miała styczności z tego typu akcjami. Ankietowane osoby w 25% „zdecydowanie nie” miały odczynienia z  takimi kampaniami, a 24%  respondentów nie wyraziła swojego zdania na ten temat.

 

21. Jak według Ciebie należy przeciwdziałać przemocy fizycznej wobec dzieci?

 

           

Analiza powyższego wykresu pozwala stwierdzić, iż respondenci najczęstszym sposobem przeciwdziałania przemocy wobec dzieci wymieniają „zawiadomienie odpowiednich instytucji”- 5%. Kolejnymi atrakcyjnymi sposobami okazują się „stosowanie kar wobec rodziców” oraz „uświadamianie społeczeństwa”, które posiadają po 4% głosów ankietowanych osób. Wśród zgłaszanych propozycji pojawiło się także „pozbawienie praw rodzicielskich” – 2% wszystkich głosów. Niestety aż 85% badanych osób nie udzieliła odpowiedzi na zadane pytanie.     

 

 

           

Wśród ankietowanych większą grupą okazały się kobiety – 55%, natomiast  mężczyźni stanowili 45% ogólnej liczby badanych osób.

             

           

 

Respondenci większej ilości to osoby w wieku 16 lat – 35%, znaczną grupa SA także ankietowani w wieku 19 lat – 19% oraz 18 lat – 16%. Siedemnastolatkowie to 13% ogólnej liczby respondentów. Wśród ankietowanych znajduje się także jedna osoba w wieku 20 lat. Niestety 16% respondentów nie określiła swojego wieku.

 

 

           

Powyższy wykres przedstawia wykształcenie jakie posiada ojciec respondenta Wykształcenie podstawowe ma 8% ojców, zawodowe - 38%, a średnie - 34%. Wykształcenie wyższe posiada 9%  ojców, natomiast 11% ankietowanych nie określiło wykształcenia swego rodzica.

 

 

           

Ankietowani określili wykształcenie swojej matki, gdzie wykształcenie podstawowe posiada 13% matek, zawodowe – 23%, a średnie - 43%. Wykształcenie wyższe rodzica ankietowani wskazali w 10% całej liczby osób biorących udział w badaniu. 11% respondentów nie określiło wykształcenia swojej matki.

 

 

 

 

 

1.  Stan wiedzy społeczności lokalnej Gminy Grajewo na temat zjawiska przemocy  domowej oraz stanu tego zjawiska w gminie.

 

1. Jak Pan/Pani sadzi, czy w naszej gminie występuje zjawisko przemocy domowej?

            Analiza powyższego wykresu pozwala stwierdzić, iż 70% ankietowanych stwierdziło występowanie przemocy domowej w Gminie Grajewo, natomiast 30% respondentów wyraziła przeciwne zdanie na ten temat. 

 

2.W jakich rodzinach najczęściej występuje przemoc?

           

Zdaniem respondentów najczęściej do przemocy domowej dochodzi w rodzinach  nadużywających alkohol - 45%, kolejne miejsce zajmuje odpowiedź „we wszystkich wymienionych”, która uzyskała 20% wszystkich odpowiedzi. Spora liczba ankietowanych - 16% stwierdziła, że taki problem ma miejsce w rodzinach patologicznych, a 8% wybrała rodziny biedne. Najmniejsza liczba ankietowanych wybrała rodziny „bogate” czy też „pełne”, gdzie wskaźnik odpowiedzi oscyluje na poziomie po 2%. Wśród ankietowanych rodziny „normalne” uzyskały  4% zainteresowania wszystkich ankietowanych,  natomiast rodziny „niepełne” zaledwie 3% odpowiedzi.

 

3. Kto według Pana/Pani najczęściej jest sprawcą przemocy w rodzinie?

 

            Analiza wykresu przedstawia, iż zdaniem respondentów najczęstszym sprawcą jest mężczyzna - 83%,natomiast zaraz po nim z dużo mniejszym wskaźnikiem plasuje się „bliski z rodziny” z wynikiem 5%. Kolejne miejsce zajmują „dorosłe dzieci” oraz „kobiety” gdzie osiągnęły zainteresowanie ankietowanych na poziomie po 4%. Na ostatnim miejscu znalazły się takie odpowiedzi jak: „rodzice” oraz „ osoba pijana” z wynikiem po 2%.

 

4. Kto według Pana /Pani najczęściej pada ofiarą przemocy w rodzinie?

            Analiza wykresu przedstawia, iż najczęściej ofiarami przemocy zdaniem respondentów są żony – 55% oraz  dzieci – 38%. Rzadziej zostali wskazywani rodzice – 3%, oraz osoby starsze – 2%.

Pozostała liczba respondentów czyli 2%, wskazała „bliskich z rodziny” zatem nie wyszczególniali członków rodziny.

 

 

 

5. Jakie zachowanie według Pana/Pani najczęściej stosują sprawcy przemocy w stosunku do swoich bliskich?

            Ankietowani wyrazili swoją opinie dotyczących najczęściej stosowanej przemocy przez sprawcę w stosunku do swoich bliskich. Zdaniem respondentów najczęściej stosowaną formą przemocy jest „przemoc psychiczna” – 45%, na kolejnym miejscu plasuje się „przemoc fizyczna”- 41%. Mniejszym zainteresowaniem cieszyła się „przemoc ekonomiczna” – 2% oraz „przemoc seksualna” – 1%. Niestety 9% wszystkich respondentów nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie.

 

6. Jak Pan/Pani sądzi gdzie powinna udać się osoba doznająca przemocy w rodzinie?

            Na podstawie wyżej wymienionych danych respondenci wskazywali najczęściej Policję – 56% jako miejsce zgłaszania się ofiar przemocy domowej. Kolejnym miejscem okazał się GOPS – 25% oraz psycholog – 6%. Instytucje takie jak MOPS oraz PCPR osiągnęły niewielką liczbę poparcia, bo zaledwie po 4% głosów. Wśród odpowiedzi ankietowanych pojawił się kościół, gdzie 2% respondentów

uwzględniło tą instytucję. Pozostałe odpowiedzi uzyskały zaledwie po 1% poparcia, a wśród nich pojawił się: nauczyciel, opiekun społeczny oraz kurator.

 

 

7. Czy słyszała Pan/Pani o Zespole Interdyscyplinarnym Gminy Grajewo?

 

            Powyższy wykres przedstawia dane dotyczące wiedzy o istnieniu Zespołu Interdyscyplinarnego w Gminie Grajewo, gdzie respondenci ustosunkowali się w 78%, iż wiedzą o funkcjonowaniu takiego zespołu. Niewielka ilość – 22% ankietowanych osób nie słyszała o istnieniu Zespołu Interdyscyplinarnego.

 

8. Czym zajmuje się Zespół Interdyscyplinarny Gminy Grajewo?

  

Ankietowani wyrazili swoją opinie na temat zadań jakie pełni Zespół Interdyscyplinarny, niestety aż 86% ankietowanych nie wie czym zajmuje się ten zespół. Zaledwie 10% wyraziła, że Zespół Interdyscyplinarny zajmuje się „pomocą”, natomiast 2% respondentów uważa, że „uzależnieniami”. „Niebieska karta” oraz  „diagnozą i kierowaniem na leczenie” uzyskała zaledwie po 1% wszystkich głosów.

 

 

 

 

9. Które z poniższych zachowań można zaliczyć do form przemocy psychicznej?

            Wykres przedstawia zachowania, które zdaniem respondenta najbardziej przedstawia przemoc psychiczną. Ankietowani w największym stopniu, bo aż 61% zaliczają do niej „stałą krytykę i wyśmiewanie, natomiast w 17%  wszystkich odpowiedzi zalicza do niej „policzkowanie”. Respondenci w 13% zaliczyli „nieudzielenie pomocy” do tej formy przemocy oraz zaledwie 9% zaznaczyło „odmówienie płacenia alimentów.

 

10. Które z poniższych zachowań można zaliczyć do przemocy ekonomicznej?

    

W oparciu o zgromadzony materiał można stwierdzić, iż respondenci do przemocy ekonomicznej najczęściej zaliczali „odbieranie zarobionych pieniędzy”, natomiast zaraz po tym plasuje się z wynikiem 17% odpowiedź „ ograniczenie snu i jedzenia”. Pozostałe odpowiedzi czyli „ policzkowanie” oraz „użycie broni” uzyskały zaledwie 8% wszystkich odpowiedzi.

 

 

 

 

11. W poniższej tabelce znajduje się lista różnych zachowań. Proszę o zaznaczenie tych, które kojarzą się z przemocą.

 

            Analizując powyższą tabelę warto zauważyć, iż respondenci w sposób zbliżony zakwalifikowywali do przemocy podane zachowania. Najbardziej z przemocą respondentom kojarzyła się odpowiedź „grożenie pobiciem” – 13%. Kolejne miejsce zajmuje„ uderzenie kogoś w policzek” oraz „zmuszanie do czynności seksualnych”, które uzyskały po 12% wszystkich głosów. Kolejne miejsce zajmują „zmuszanie do palenia papierosów”, „przezywanie, obrażanie” oraz „nagrywanie innych osób….”, które otrzymały po 10 % wszystkich odpowiedzi. Na kolejnym miejscu uplasowały się „pokazywanie innym osobom zdjęć” 
i  „wyśmiewanie cudzych poglądów” z wynikiem po 9%. Na ostatnim miejscu znalazło się „wynoszenie z domu wspólnej własności” z 7% poparciem wśród respondentów.

 

 

 

 

 

 

 

1. PROBLEM PRZEMOCY W RODZINIE I WNIOSKI

 

 

•  Znęcanie się w sposób fizyczny i psychiczny nad członkiem rodziny,

•  Najczęstszym sprawcą przemocy wobec dziecka jest: ojciec lub konkubent,

• Najczęstszym powodem stosowania przemocy wobec dziecka i przyczyną krzywdzenia dzieci jest alkoholizm rodziców, 

•  Rodzice i członkowie rodziny stosują kary cielesne wobec dziecka,  

• Najczęściej pokrzywdzeni zawiadamiają policję, a następnie inne instytucje,

 

Poziom wiedzy społeczności lokalnej  gminy na temat zjawiska przemocy domowej oraz stanu tego zjawiska w gminie zbadano na podstawie 100 ankietowanych, osób dorosłych, z czego wynika, że:

 

• W  Gminie Grajewo występuje przemoc w rodzinie  w 70% społeczności,

• Najczęściej do przemocy domowej dochodzi w rodzinach  nadużywających alkohol w 45% rodzin, i  25% w innych przypadkach,

• Najczęstszym sprawcą przemocy jest mężczyzna (83%), a osoby bliskie z rodziny - 5%.  

•  Najczęściej ofiarami przemocy są żony ( 55% ) i dzieci ( 38%,)

• Najczęściej stosowana przemoc przez sprawcę w stosunku do swoich bliskich jest przemoc psychiczna (45%); przemoc fizyczna (41%,) 

• Ofiary przemocy najczęściej zgłaszają się na policję (56%), kolejne miejsce wybierają Gminny Ośrodek pomocy Społecznej (25%),

• Wiedzę o istnieniu Zespołu Interdyscyplinarnego w Gminie Grajewo posiada (78%), a 22%   nie słyszała o istnieniu Zespołu Interdyscyplinarnego. 

 

 

 

 

 

 

 

 

IV. CELE PROGRAMU, OBSZARY DZIAŁANIA, WSKAZNIKI, INSTYTUCJE I PODMIOTY  REALIZUJACE PROGRAM

1.  Cel główny:

Ograniczenie rozmiaru i następstw zjawiska przemocy w rodzinie na terenie Gminy Grajewo

2. Cele szczegółowe:

• wdrożenie na terenie gminy Grajewo systemowych rozwiązań w zakresie profilaktyki przeciwdziałania przemocy w rodzinie,

• rozwój infrastruktury podmiotów udzielających pomocy ofiarom przemocy w rodzinie oraz podnoszenie jakości i dostępności świadczonych usług,

• umożliwienie podnoszenia kompetencji osób pracujących z osobami doświadczającymi pomocy w rodzinie lub osobami stosującymi przemoc w rodzinie

 

 

OBSZAR I - Profilaktyka przeciwdziałania przemocy w rodzinie

 

1. Cel główny:

Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie poprzez zwiększenie dostępności i skuteczności pomocy dla rodzin, w których stosowana jest przemoc.

2. Cele szczegółowe:

• zwiększenie intensywności działań profilaktycznych w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie,

• podniesienie poziomu wiedzy i świadomości mieszkańców gminy w zakresie przyczyn i skutków przemocy w rodzinie,

• podniesienie poziomu wiedzy i świadomości mieszkańców gminy z zakresie instytucji udzielających pomocy osobom i doświadczającym pomocy w rodzinie,

• zwiększenie dostępności oraz poprawa skuteczności ochrony i pomocy na rzecz osób doświadczających przemocy w rodzinie,

• wdrożenie systemowych rozwiązań w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie na terenie Gminy Grajewo.

 

 

Lp.	DZIAŁANIA	WSKAŹNIKI	REALIZATORZY/ PARTNERZY	TERMINY REALIZACJI
1.         2.           3.               4.     5.         6.         7.             8.         9.	Diagnoza zjawiska przemocy w rodzinie na terenie gminy, w tym ustalenie liczby zagrożonych przemocą w rodzinie   Prowadzenie spotkań, konferencji społecznych, informacja poprzez umieszczanie plakatów, spotkania z sołtysami, ulotki, artykuły w gazecie lokalnej itp.   Prowadzenie poradnictwa w szczególności poprzez działania edukacyjne służące wzmocnieniu opiekuńczo - wychowawczych kompetencji rodziców, w szczególności w rodzinach zagrożonych przemocą   Monitorowanie zjawiska przemocy w rodzinie na terenie Gminy Grajewo   Podniesienie poziomu wiedzy i świadomości społecznej dotyczącej przyczyn i skutków przemocy w rodzinie   Podejmowanie działań mających na celu uwrażliwienie mieszkańców gminy na problem przemocy w rodzinie   Prowadzenie poradnictwa oraz działania edukacyjne służące wzmocnieniu opiekuńczo – wychowawczych kompetencji rodziców, w szczególności w rodzinach zagrożonych przemocą   Realizacja projektów z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie i ochrony osób doświadczających tej przemocy   Współpraca z placówkami i instytucjami   w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie	liczba konferencji,  spotkań,   liczba materiałów informacyjnych,   liczba osób które skorzystały z usług w zakresie poradnictwa,         liczba instytucji prowadzących zajęcia wychowawczo- profilaktyczne z dziećmi i młodzieżą,         liczba uczestników zajęć wychowawczo - profilaktycznych dla dzieci i młodzieży,   liczba projektów z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie,	Urząd Gminy   Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,   Zespół Interdyscyplinarny,     GOPS,   Szkoły i placówki oświatowe,   Placówki służby zdrowia,   Organizacje pozarządowe,      Komenda Powiatowa Policji,   Prokuratura,   Sąd i kuratorskie służby sądowe,	2016 – 2022                                                 2016 - 2022

 

 

OBSZAR II.  DZIAŁANIA NA RZECZ OSÓB DOTKNIETYCH PRZEMOCĄ W RODZINIE

 

1. Cel główny:

            Zwiększenie dostępności i podniesienie skuteczności działań ochronnych na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie.

2. Cele szczegółowe:

• zwiększenie poziomu wiedzy społeczeństwa na temat podmiotów świadczących pomoc osobom doświadczającym przemocy w rodzinie oraz form udzielanej pomocy,

• zapewnienie pomocy i wsparcia oraz bezpiecznego schronienia osobom dotkniętym przemocą w rodzinie,

Lp.	DZIAŁANIA	WSKAŹNIKI	REALIZATORZY/ PARTNERZY	TERMINY REALIZACJI
1.             2.             3.             4.                 5.             6.	Koordynowanie i doskonalenie współpracy pomiędzy podmiotami działającymi na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie,   Zwiększenie dostępności do informacji w zakresie możliwości i form pomocy psychologicznej, medycznej, socjalnej, zawodowej i rodzinnej,     Propagowanie dostępności telefonów zaufania oraz telefonów interwencyjnych i informacyjnych dla osób doświadczających przemocy w rodzinie,   Świadczenie poradnictwa medycznego, psychologicznego, prawnego, socjalnego, zawodowego i rodzinnego dla osób doświadczających przemocy w rodzinie i zagrożonych przemocą w rodzinie,   Funkcjonowanie Punktu Konsultacyjnego dla osób doznających przemocy, prowadzenie działań terapeutycznych dla osób doświadczających przemocy w rodzinie, Tworzenie grup wsparcia dla osób doznających przemocy,	liczba osób korzystających z proponowanych form pomocy,      liczba udzielonych porad, konsultacji i innych form,   liczba spotkań Zespołu Interdyscyplinarnego,   liczba osób, które stwierdziły, że w wyniku uzyskanej pomocy poprawy uległa ich sytuacja życiowa	Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Grajewie,   Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,   Zespół Interdyscyplinarny,   Szkoły i Placówki Oświatowe,   Placówki Służby Zdrowia,   organizacje pozarządowe,   Komenda Powiatowa Policji,   Prokuratura,   Sąd i kuratorskie służby sądowe,	2016 - 2022

OBSZAR III   PODNIESIENIE KOMPETENCJI SŁUŻB REALIZUJACYCH ZADANIA W ZAKRESIE PRZECIWDZIALANIA PRZEMOCY W RODZINIE

 

1. Cel główny:

            Zwiększenie poziomu kompetencji przedstawicieli instytucji i podmiotów realizujących zadania z  zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie w celu podniesienia jakości i dostępności świadczenia usług.

2. Cele szczegółowe:

• zapewnienie możliwości udziału w rożnych formach doskonalenia zawodowego (wewnętrznego i zewnętrznego ,  których celem jest podnoszenie kwalifikacji oraz doskonalenie umiejętności osób pracujących bezpośrednio z osobami stosującymi przemoc, jak i osobami doświadczającymi przemocy w rodzinie,

• zapewnienie możliwości kompetencji osób pracujących z dziećmi i młodzieżą w zakresie rozpoznawania wczesnych symptomów występowania zjawiska przemocy w rodzinie, wdrożenie systemu wsparcia dla osób pracujących bezpośrednio z osobami dotkniętymi przemocą w rodzinie i osobami stosującymi przemoc,

• poprawa sprawności i jakości świadczonych usług w zakresie przemocy w rodzinie przez instytucje do tego zobowiązane i uprawnione.

 

Lp.	DZIAŁANIA	WSKAZNIKI	REALIZATORZY/ PARTNERZY	TERMINY REALIZACJI
1.                     2.	Zapewnienie możliwości udziału w organizowanych szkolenia dla osób pracujących z osobami doświadczającymi i stosującymi przemoc w rodzinie, nauczycieli, wychowawców, opiekunów, pedagogów, psychologów, pracowników instytucji pomocy społecznej oraz służby zdrowia, organizacji pozarządowych,   Zapewnienie poradnictwa i wsparcia dla osób pracujących bezpośrednio z osobami dotkniętymi przemocą w rodzinie w formie grupy wsparcia lub superwizji.	liczba zrealizowanych szkoleń,       liczba osób uczestniczących w szkoleniach.	Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej,   Zespół Interdyscyplinarny,   Szkoły i placówki oświatowe,   Organizacje pozarządowe,    Komenda Powiatowa Policji w Grajewie,   Sąd i kuratorskie służby sądowe	2016 - 2022

 

 

V. ZARZĄDZANIE PROGRAMEM I MONITOROWANIE

 

 

            Zakłada się, że „Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2016- 2022 będzie miał charakter interdyscyplinarny i realizowany będzie przez wszystkie instytucje i organizacje zobligowane do podejmowania działań na rzecz zapobiegania przemocy w rodzinie. Ze względu na interdyscyplinarny charakter programu cele realizowane będą w formie pracy ciągłej.

Działania skierowane do społeczności, instytucji, organizacji pozarządowych, kościołów i związków wyznaniowych z obszaru przeciwdziałania będą miały charakter:

1. profilaktyczny – promowanie, propagowanie zachowań alternatywnych wobec przemocy, nowatorskich i systemowych rozwiązań,

2. edukacyjny – upowszechnianie wiedzy na temat przemocy i jej negatywnych skutków, kształtowanie właściwych postaw, w tym braku akceptacji dla przemocy,

3. pomocowy – specjalistyczne poradnictwo, działania profilaktyczno – terapeutyczne, korekcyjno – edukacyjne, informowanie o miejscach i możliwościach udzielania pomocy,

4. wspierający – wsparcie merytoryczne i praktyczne służb pomocowych, wzmacnianie i aktywizowanie instytucji i organizacji, współpraca i wymiana doświadczeń oraz informacji.

 

Realizacja programu będzie systematycznie monitorowana. Monitoring umożliwi wgląd w realizację podejmowanych działań, ocenę ich skuteczności oraz podejmowanie działań korygujących. Uzyskane informacje pozwolą na planowanie działań i rozwijanie programu. Monitorowanie programu będzie prowadzone przez Gminny Ośrodek pomocy Społecznej w Grajewie na podstawie informacji uzyskanych od realizatorów programu. Ostateczne efekty podsumowane zostaną w raporcie po zakończeniu jego realizacji. Po zakończeniu każdego roku kalendarzowego, sporządzony raport z monitoringu będzie przedstawiony Radzie Gminy Grajewo. Przy ocenie programu będą brane pod uwagę wskaźniki wymienione w działaniach programu.

W miarę potrzeb program będzie aktualizowany lub zmieniany.

 

 

ADRESACI PROGRAMU

 

1. Rodziny i osoby dotknięte bezpośrednio problemem przemocy,

2. Rodziny i osoby zagrożone przemocą,

3. Przedstawiciele instytucji i służb pracujących z osobami i rodzinami zagrożonymi bądź  dotkniętymi przemocą

 

 

 

 

SPODZIEWANE EFEKTY

 

1. Zmniejszenie poczucia bezradności ofiar przemocy,

2. Zdobycie wiedzy przez społeczność lokalną na temat problemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie,

3. Zwiększenie wiedzy instytucji zajmujących się przemocą w rodzinie na temat zjawiska przemocy – diagnoza rzeczywistego rozmiaru zjawiska  przemocy,

4. Zwiększenie skuteczności działań,

5. Zmiana postaw społecznych wobec przemocy,

 

MIEJSCE I CZAS REALIZACJI PROGRAMU

 

Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie  będzie realizowany na terenie Gminy Grajewo w latach 2016 – 2022

Zaplanowane działania będą realizowane w formie ciągłej.

 

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA

 

Źródłem finansowania działań zawartych w Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy na lata 2016 – 2022 będą środki własne gminy w tym wpływy za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Ponadto program będzie finansowany z dotacji celowych budżetu państwa oraz z funduszy Unii Europejskiej i innych źródeł pozabudżetowych.

 

 

ZAKOŃCZENIE

 

Utworzenie Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie ma za zadanie stworzenie spójnego i wielopoziomowego systemu przeciwdziałania przemocy, opartego o wyspecjalizowane zasoby instytucjonalne i ludzkie, pomiędzy którymi istnieje relacja współpracy. Na poziomie lokalnym elementami takiego systemu są pracownicy wszystkich instytucji z terenu gminy zaangażowanych w przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. Założeniem programu jest, że każdy specjalista powinien posiadać: umiejętność identyfikacji przemocy, posiadać wiedzę oraz umiejętności związane z podejmowaniem interwencji, znać kompetencje i zasady współpracy z wszystkimi służbami i instytucjami, które uczestniczą w procesie pomocy osobom i rodzinom uwikłanym w przemoc domową, wykazywać gotowość włączania się do takiej współpracy. Współdziałanie i kooperacja pomiędzy specjalistami i instytucjami pozwala na wypracowanie i realizowanie strategii pomocy rodzinie dotkniętej przemocą. System pomocy rodzinie dotkniętej przemocą opiera się o diagnozę problemu przemocy w rodzinie, która uwzględnia: skalę zjawiska, ofertę placówek oraz instytucji działających na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie, postawy, kompetencje oraz doświadczenia w zakresie pomocy rodzinom doznającym przemocy. Istotnym elementem programu jest podejście interdyscyplinarne. Interwencja wobec problemu przemocy w rodzinie nie może opierać się na działaniu jednej instytucji ponieważ żaden pojedynczy specjalista czy instytucja nie są w stanie zabezpieczyć wszystkich podstawowych potrzeb osób doznających przemocy. Istotne jest, więc podjęcie działań pomocowych o charakterze kompleksowego podejścia do sytuacji, poprzez stworzenie sieci współpracy, opartej o działania lokalnego zespołu interdyscyplinarnego. Przemoc domowa jest zjawiskiem złożonym i wieloaspektowym. Rozpatrywana jest w kilku perspektywach: prawnej, psychologicznej, moralnej, społecznej. Biorąc pod uwagę różne aspekty przemocy w rodzinie łatwiej zrozumieć problem, dostrzec jego konsekwencje oraz inne problemy związane z tym zjawiskiem.